Ο Ροφός

 

Το καλοκαίρι μπήκε για τα καλά και ήρθε η ώρα να μιλήσουμε για ροφούς.

 

 
Ο Ροφός είναι ψάρι, που ανήκει στα περκοειδή, η επιστημονική ονομασία του είναι Epinephelus marginatus (επινέφελος) ή epinephelus guaza, ή serranus gigas, και ανήκει στην οικογένεια των σερανιδών. Λέγεται και «ορφός» και κατά Αριστοτέλη «Ορφώ». Συγγενεύει με τη πέρκα το λαβράκι και μοιάζει πολύ με τη στήρα. Είναι πετρόψαρο και συχνάζει σε βραχώδεις βυθούς και σε βάθη από 5-300 μέτρα. Είναι μεγάλο ψάρι, το βάρος του μπορεί να φτάσει και τα 60 κιλά, (στις ελληνικές θάλασσες μέχρι 25 κιλά βάρος και 1,5 μέτρο μήκος), ενώ η διάρκεια ζωής του μπορεί να φτάσει και τα 50 χρόνια. Το χρώμα του είναι σκούρο καφέ προς το μαύρο (ανάλογα την μορφολογία του βυθού που ζει) με κίτρινες κηλίδες σαν νέφη, γι΄ αυτό το λόγο ονομάζεται και «επινέφελος», δηλαδή νεφοσκεπής.

Είναι το κυρίαρχο ψάρι στη Μεσόγειο ενώ συναντάται και στον Ανατολικό Ατλαντικό, στον Δυτικό Ινδικό ωκεανό στην Μοζαμβίκη, Μαδαγασκάρη, στην νότια Βραζιλία και από την Ουρουγουάη μέχρι την Αργεντινή. Λατρεύει τα ζεστά νερά. Είναι πολύ νόστιμο ψάρι γνωστό από την αρχαιότητα. Ο Ροφός γίνεται υπέροχη σούπα.

 Αλιεία ροφού
Ο ροφός ζει συνήθως μόνος του σε βραχώδεις εγκολπώσεις (θαλάμους) γύρω από τις οποίες περιφέρεται. Μόνο οι μικροί ροφοί ζουν κατά κοπάδια. Ο ροφός αλιεύεται με πετονιά ή ψαροτούφεκο και με κιούρτο κοντά στη θαλάμη του. Δόλωμα χρησιμοποιείται συνήθως ψαροδόλι ή βραστό καθαρό κρέας χταποδιού (χωρίς το δέρμα) ή για καλλίτερα ζωντανό δόλωμα.

Όταν ο ροφός «πιαστεί» στη πετονιά καταφεύγει στη θαλάμη του και εκεί φουσκώνοντας τα σπάραχνα και στρέφοντας την ουρά του προσπαθεί να «μαγκώσει», καθιστώντας την απόσπασή του δύσκολη. Πολλοί ψαράδες τότε περνούν στη πετονιά βαριά μεταλλικά αντικείμενα προκειμένου να τον χτυπήσουν έτσι στο ρύγχος και να πεταχτεί έξω. Άλλοι χρησιμοποιούν μικρό πλωτήρα ή παράβλημα που δένουν στη πετονιά «τεζαριστά» (κοντά και σφιχτά), μισό μέτρο κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας, οπότε στη πρώτη αναπνοή του ροφού (που αναγκαστικά θα ξεφουσκώσει) αυτό θα το εκθαλαμώσει.

Με το ψαροντούφεκο η αλιεία του είναι περισσότερο εύκολη διότι δεν μετακινείται από τη θαλάμη του. Αντίθετα με κιούρτο είναι περισσότερο δύσκολη.

Η αλιεία των μικρών ροφών και άλλων πετρόψαρων γίνεται με παραγάδι.

Ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται στο ανέβασμα του ροφού στη βάρκα που πρέπει να γίνει με γάντζο ή πιάνοντάς τον με τον δείκτη και τον αντίχειρα από τα μάτια και ποτέ από τα σπάραχνα, που κυριολεκτικά κόβουν σαν μαχαίρι και μπορεί να προκαλέσουν ατύχημα.

Επισημαίνεται πως η χρήση φακού ή άλλων παράνομων χημικών μέσων επισύρουν πολύ αυστηρές ποινές.

Κατάσταση οικολογικής προστασίας
Κινδυνεύει με αφανισμό (IUCN 3.1)

Συστηματική ταξινόμηση
Βασίλειο: Ζώα (Animalia)
Συνομοταξία: Χορδωτά (Chordata)
Ομοταξία: Ακτινοπτερύγιοι (Actinopterygii)
Τάξη: Περκόμορφοι (Perciformes)
Οικογένεια: Σερανίδες (Serranidae)
Γένος: Epinephelus
Είδος: E. marginatus
 
Διωνυμικό όνομα
Epinephelus marginatus
      (Lowe, 1834)

Συνώνυμα
Epinephelus guaza (Jordan & Evermann, 1896)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια –> εδώ

 

Ευχαριστούμε τον Σωτήρη Μάρταλη που έκανε το μοντέλο σε αυτήν την παρουσίαση.
Οι φωτογραφίες είναι από το 1981 και οι Ροφοί είναι Καρπάθιοι και μάλιστα από την Σαρία. 
Για περισσότερα δες –> εδώ